): เริ่มนับ ค. 1 ตั้งแต่ พ. 544 ดังนั้น ค. = พ. - 543 เป็นการนับศักราชของศาสนาคริสต์ซึ่งนิยมใช้ในประเทศทางตะวันตก และเผยแพร่ไปทั่วโลก โดยเริ่มนับคริสต์ศักราชที่ 1 ตั้งแต่ปีที่พระเยซูคริสต์ประสูติ ตรงกับ พ. 544 ฮิจเราะห์ศักราช (ฮ. ): เริ่มนับ ฮ. 1665 (แต่จะเพิ่มขึ้น 1 ปี ทุก ๆ 32 ปีครึ่ง เมื่อเทียบกับพุทธศักราช) ปัจจุบัน ฮ. ศ - 1122 เป็นการนับศักราชของศาสนาอิสลาม ซึ่งคำว่าฮิจเราะห์ แปลว่า การอพยพ โดยเริ่มนับจากเหตุการณ์ที่นบีมูฮัมหมัดนำเหล่าสาวกอพยพจากเมืองเมกกะไปยังเมืองเมดินา ในช่วงพุทธศักราช 1165 ปัจจุบันเราสามารถคำนวณปีฮิจเราะห์ศักราชได้โดยการนำปี พ. มาลบกับเลข 1122 อย่างไรก็ดี เนื่องจากการนับปีตามปฏิทินจันทรคติของศาสนาอิสลาม ทำให้ทุก ๆ 32 ปีครึ่งระยะห่างระหว่างปี ฮ. กับ พ. จะเพิ่มขึ้น 1 ปี หมายความว่าปัจจุบันเราใช้ 1122 ไปลบกับปี พ. แต่อนาคตเราจะเปลี่ยนไปใช้เลข 1123 มาลบกับปี พ. เพื่อคำนวณปี ฮ. ศ. การเทียบศักราช ถ้าเพื่อน ๆ อยากรู้ว่าปีพุทธศักราชนั้น ตรงกับปีไหนในศักราชอื่น ๆ ก็สามารถนำตัวเลขพุทธศักราช หรือ พ. มาคำนวณได้ ดังนี้ คำนวณโดยการนำพุทธศักราช (พ. ) มาลบด้วย 621 (ม. - 621) คำนวณโดยการนำพุทธศักราช (พ. )
หน้าแรก ไลฟ์สไตล์ ฮ. ศ. -ค. -พ. ๑๔๓๔-๒๐๑๓-๒๕๕๖(๒๕๕๗) 4 มกราคม 2556 - 00:00 น. ติดตามข่าวสารผ่าน 'คมชัดลึก' Line Official ฮ. ๑๔๓๔-๒๐๑๓-๒๕๕๖ (๒๕๕๗): คำวัด โดยพระธรรมกิตติวงศ์ การนับศักราชสากลที่นิยมใช้กันมากที่สุดในปัจจุบันคือ คริสต์ศักราช ซึ่งเป็นศักราชของคริสต์ศาสนา เริ่มนับเมื่อพระเยซูประสูติในวันคริสต์มาส (๒๕ ธันวาคม) หลังพุทธศักราช ๕๔๓ ปี ซึ่งพระเยซูเป็นศาสดาของคริสต์ศาสนา เริ่มนับเป็นคริสต์ศักราช ๑ (ค. ๑) หรือ A. D. ๑ ย่อมาจากคำว่า "Anno Domini" การนับศักราช ก่อนที่พระเยซูประสูติ เรียกว่า before christ เขียนย่อๆ ว่า B. C. ตัวอย่าง ๑, ๐๐๐ ปี ก่อนคริสต์ศักราช เขียนว่า ๑, ๐๐๐ B. หมายความว่า เป็นช่วงเวลา ๑, ๐๐๐ ปี ก่อนพระเยซูประสูติ ส่วนการนับศักราชไทย ที่ใช้กันปัจจุบัน คือพุทธศักราช ซึ่งเป็นศักราชของพระพุทธศาสนา นอกจากนี้แล้วการนับศักราชในเมืองไทยยังมีการนับศักราชแบบอื่นๆ ด้วย คือ รัตนโกสินทร์ศก (ร. ) จุลศักราช (จ. ) มหาศักราช (ม. ) ฮิจเราะห์ศักราช (ฮ. ) ฮิจญ์เราะหฺศักราช (ฮ. ) เริ่มตั้งแต่ พ. ๑๑๖๕ เมื่อปีที่ท่านนบีมุฮัมมัด อพยพจากเมืองเมกกะ (มักกะหฺ) ไปยังเมืองเมดีนา (มะดีนะหฺ) โดย ฮ.
การศึกษาประวัติศาสตร์จึงมีความสำคัญต่อมนุษย์ในยุคปัจจุบันเป็นอย่างมาก นักประวัติศาสตร์จึงได้แบ่งเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ออกเป็นยุคสมัยของมิติ เวลา ดังนี้ การนับศักราช การศึกษาเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ พบว่ามีการระบุเวลาเมื่อกล่าวถึงเหตุการณ์นั้นๆ โดยระบุเป็นปีศักราช จุดเริ่มต้นของศักราชที่ 1 จะเริ่มนับตั้งแต่เกิดเหตุการณ์สำคัญอย่างใดอย่างหนึ่ง โดยการศึกษาประวัติศาสตร์ในยุคสมัยต่างๆ จำเป็นต้องเข้าใจความหมายของศักราชต่างๆ ด้วย เพราะจะช่วยให้ทราบว่าในปีนั้นๆ มีเหตุการณ์ใดเกิดขึ้นบ้าง การนับปีศักราชนับว่าเป็น ภูมิปัญญาของมนุษย์สมัยโบราณ ศักราชมีทั้งแบบสากลและแบบไทย ดังนี้ 1. การนับปีศักราชแบบสากล 1) คริสต์ศักราช หรือ ค. ศ. โดยใช้เหตุการณ์สำคัญทางคริสต์ศาสนาเป็นจุดเริ่มต้น เริ่มนับตั้งแต่ปีที่พระเยซูประสูติเป็นปี ค. ศ. 1 สำหรับช่วงเวลาก่อนพระเยซูประสูติให้เรียกเป็น ก่อนคริสต์ศักราช (ก่อน ค. ศ. หรือ B. C = Before Christ) 2) ฮิจเราะห์ศักราช หรือ ฮ. ศ. ฮิจเราะห์มาจากภาษาอาหรับ แปลว่า การอพยพ เป็นการนับศักราชในประเทศที่มีการนับถือศาสนาอิสลามโดยเริ่มนับ ฮ. 1 เมื่อท่านนบีมูฮัมหมัดนำเหล่าสาวกอพยพจากเมืองเมกกะไปยังเมืองเมดินา ตรงกับพุทธศักราช 1165 หากจะเทียบ ปีฮิจเราะห์ศักราชเป็นปีพุทธศักราช จะต้องบวกด้วย 1122 เพราะการเทียบรอบปีของฮิจเร าะห์ศักราชและ พุทธศักราช จะมีความคลาดเคลื่อนทุก ๆ 32 ปีครึ่งของฮิจเราะห์ศักราชจะเพิ่มขึ้นอีก 1 ปี เมื่อเทียบกับพุ ทธศักราช 2.
การนับศักราชแบบไทย 1) พุทธศักราช (พ. ) เป็นศักราชที่นิยมใช้ในประเทศที่นับถือพระพุทธศาสนา มีการใช้กันมาตั้งแต่สมัยอยุธยา และใช้กันอย่างเป็นทางการของประเทศไทย ครั้งแรกใน พ. 2455 แทนรัตนโกสินทร์ศก ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน โดยประเทศไทยเริ่มนับ พ. 1 เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพานไปแล้วครบ 1 ปี เป็น พ. 1 2) มหาศักราช (ม. ) นิยมใช้มากในหลักฐานทางประวัติศาสตร์ประเภทศิลาจารึกและพงศาวดารต่าง ๆ ทั้งสมัยสุโขทัย และสมัยอยุธยาตอนต้น มหาศักราชถูกตั้งขึ้นโดยพระเจ้า กนิษกะแห่งราชวงศ์กุษาณะ กษัตริย์ผู้ครองอินเดีย โดยเริ่มภายหลังพุทธศักราช 622 (มหาศักราชตรงกับ พ. 622) 3) จุลศักราช (จ. ) เป็นศักราชที่ได้รับอิทธิพลจากพม่า โดยพระมหากษัตริย์ของพุกาม เริ่มใช้นับครั้งแรกในพม่า พ. 1182 และใช้แพร่หลายเข้าสู่อาณาจักรล้านนา โดยเริ่มภายหลังพุทธศักราช 1181 ปี ไทยนิยมใช้จุลศักราชในการคำนวณทางโหราศาสตร์ ใช้บอกปีในจารึก ตำนาน จดหมายเหตุ พงศาวดาร จนถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงประกาศยกเลิก และมีการใช้รัตนโกสินทร์ศก (ร. ) แทน 4) รัตนโกสินทร์ศก (ร. ) เป็นศักราชที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงกำหนดใช้ครั้งแรกในปี พ.
๑ ตรงกับ พ. ๑๑๖๕ แต่การเทียบรอบปี ของ ฮ. กับ พ. มีความคลาดเคลื่อนไม่ตรงกัน โดยทุกๆ ๓๒ ปีครึ่ง ของ ฮ. จะเพิ่มขึ้น ๑ ปี เมื่อเทียบกับ พ. ปัจจุบัน ฮ. น้อยกว่า พ. ๑๑๒๒ ปี และน้อยกว่า ค. ๕๗๙ ปี ฮิจญ์เราะหฺศักราช (ฮ. ) นิยมใช้ในประเทศที่นับถือศาสนาอิสลาม ชาวไทยมุสลิมตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันใช้ฮิจญ์เราะหฺศักราชเพื่อประกอบศาสนกิจ โดยฟังประกาศจากสำนักจุฬาราชมนตรี จุลศักราช (จ. ) เป็นการนับเดือนปีเป็นแบบทางจันทรคติ เริ่มนับ จ. ๑ เมื่อปี พ. ๑๑๘๒ โดยนับเอาวันที่พระบุพโสระหัน สึกออกจากการเป็นพระมาเพื่อชิงราชบัลลังก์เป็นวันแรกของศักราช ในสมัยโบราณถือตามสุริยคติ (คัมภีร์สุริยยาตร) ใช้วันเถลิงศก (ปัจจุบันตกราว ๑๖ เมษายน) เป็นวันปีใหม่ แต่ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ โปรดเกล้าให้ถือตามจันทรคติ คือใช้วันแรม ๑๕ ค่ำ เดือน ๔ ของทุกปีเป็นวันสิ้นปี คริสต์ศักราช ค. ศ ปีของพระผู้เป็นเจ้าเยซู คริสต์ หรือ ค. (อังกฤษ: AD หรือ A. ) คือปีที่ใช้อ้างอิง โดยเริ่มนับจากปีที่เชื่อกันว่า พระเยซูเกิด และมีอายุครบหนึ่งปี เป็น ค. ๑ ใช้วันที่ ๑ มกราคม ของทุกปีเป็นวันเปลี่ยนศักราช พระธรรมกิตติวงศ์ หรือ เจ้าคุณทองดี สุรเตโช ป.
ศักราช หมายถึง การกำหนดเวลาขึ้นมาโดยนับเป็นปี ซึ่งเริ่มนับปีแรกจากเหตุการณ์สำคัญ โดยเฉพาะเหตุการณ์สำคัญทางศาสนาและการขึ้นครองราชย์ของพระมหากษัตริย์ การนับศักราชจะช่วยให้เรารู้ว่าเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ที่ผ่านมาเกิดในช่วงเวลาใด นอกจากปี พ. ศ. และปี ค. ที่เราคุ้นเคยกันแล้ว ยังมีวิธีการนับศักราชอีกหลายรูปแบบตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน แถมแต่ละประเทศก็ใช้ไม่เหมือนกันอีกต่างหาก วันนี้เราเลยจะพาเพื่อน ๆ ไปทำความรู้จักกับวิธีนับศักราชรูปแบบต่าง ๆ รวมถึงการใช้ทศวรรษ ศตวรรษ และสหัสวรรษ ว่าเริ่มนับจากตอนไหนและแตกต่างกันยังไงบ้าง ส่วนใครที่อยากเรียนเรื่องนี้ในรูปแบบแอนิเมชัน คลิกดาวน์โหลด แอป StartDee เลย การนับศักราชที่ใช้ในประวัติศาสตร์ไทย พุทธศักราช (พ. ) เป็นศักราชที่เราคุ้นเคยมากที่สุด ประเทศไทยเริ่มนับ พ. 1 หลังจากพระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพานไปแล้ว 1 ปี แต่มีหลายประเทศเริ่มนับตั้งแต่พระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพาน เช่น ประเทศเมียนมา ส่งผลให้ปี พ. ในไทยกับเมียนมาไม่ตรงกัน เช่น ถ้าไทยตรงกับปี พ. 2563 เมียนมาจะเป็นปี พ. 2564 เพราะนับเร็วกว่าไทย 1 ปี การนับศักราชแบบพุทธศักราชในไทยเริ่มต้นครั้งแรกในสมัยอยุธยา และใช้อย่างเป็นทางการในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวจนถึงปัจจุบัน มหาศักราช (ม. )
2325 โดยเริ่มนับปีที่ได้มีการสถาปนากรุงเทพมหานครเป็นราชธานีใน พ. 2325 เป็น ร. 1 และได้ประกาศยกเลิกใช้ในต้นรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว 3. การเทียบศักราช การนับศักราชที่แตกต่างกันจะทำให้เกิดความไม่ชัดเจนในการศึกษาประวัติศาสตร์ ไทยและสากล ดังนั้น การเทียบศักราชให้เป็นแบบเดียวกัน จะช่วยให้สามารถศึกษาเรื่องราวประวัติศาสตร์ได้เข้าใจมากขึ้น ตลอดจนทำให้ทราบถึงช่วงศักราชหรือช่วงเวลาเดียวกัน ในแต่ละภูมิภาคของโลกเพื่อให้เกิดประโยชน์แก่ผู้ศึกษาอย่างแท้จริง จึงต้องมีการเทียบศักราช จากศักราชหนึ่งไปยังอีกศักราชหนึ่ง โดยคำนวณจากศักราชทั้งสองมีช่วงเวลาที่แตกต่างกันอยู่กี่ปี แล้วนำไปบวกหรือลบแล้แต่กรณี หลักเกณฑ์การเทียบศักราช โดยคำนวณหาเกณฑ์บวกลบเฉพาะพุทธศักราช (พ. ) มีดังนี้ พุทธศักราช มากกว่า คริสต์ศักราช 543 ปี พุทธศักราช มากกว่า มหาศักราช 621 ปี พุทธศักราช มากกว่า จุลศักราช 1181 ปี พุทธศักราช มากกว่า รัตนโกสินทร์ศก 2324 ปี พุทธศักราช มากกว่า ฮิจเราะห์ศักราช 1122 ปี การเทียบศักราชในระบบต่างๆ สามารถนำมาเปรียบเทียบให้เป็นศักราชแบบเดียวกัน ได้ดังนี้ ม. + 621 = พ. พ. – 621 = ม. ศ. จ. + 1181 = พ.
เผยแพร่ วันจันทร์ที่ 24 ตุลาคม พ. ศ. 2559 ศักราชช่วงเวลาที่จัดตั้งขึ ้นตามการอ้างอิงของช่วงเวลา นั้น โดยแบ่งได้ตามการอ้างอิงหรื อการเรียก เช่น พุทธศักราช (พ. ) – เริ่มนับเมื่อพระพุทธเจ้าเส ด็จดับขันธ์ปรินิพพาน เมื่อวันเพ็ญ เดือน 6 ปีจอ นิยมใช้ในประเทศที่นับถือพุ ทธศาสนา โดยเฉพาะไทย และศรีลังกา คริสต์ศักราช (ค. ) – เริ่มนับตั้งแต่ พ. 544 โดยนับปีที่พระเยซูคริสต์ปร ะสูติ เป็น ค. 1 นิยมใช้ในประเทศที่นับถือศา สนาคริสต์และใช้เป็นปีอ้างอ ิงสาก มหาศักราช (ม. ) – เริ่มตั้งแต่ พ. 622 พระเจ้ากนิษกะของอินเดียทรง ตั้งขึ้น ใช้ในศิลาจารึกและเอกสารประ วัติศาสตร์ของไทยบ้าง แต่น้อยกว่าจุลศักราช ฮิจญ์เราะหฺศักราช (ฮ. 1966 เมื่อปีที่ท่านนบีมุฮัมมัดอ พยพจากเมืองเมกกะ (มักกะหฺ) ไปยังเมืองเมดีนา (มะดีนะหฺ) นิยมใช้ในประเทศที่นับถือศา สนาอิสลาม ชาวไทยมุสลิมตั้งแต่อดีตจนถ ึงปัจจุบันใช้ฮิจญ์เราะหฺศั กราชเพื่อประกอบศาสนกิจ จุลศักราช (จ. 1182 ปี โดยนับเอาวันที่พระพม่า นามว่า "บุพโสระหัน" สึกออกมาเพื่อชิงราชบัลลังก ์ นิยมใช้ในเอกสารประวัติศาสต ร์ของไทยเรื่อยมาจนถึงรัตนโ กสินทร์ รัตนโกสินทรศก (ร. ) – เริ่มใช้ในรัชกาลที่ 5 โดย "เริ่มนับ" ตั้งแต่ พ.